Suriye ve Rusya yeni bir sayfa açıyor

Suriye Devlet Başkanı Ahmed Şara, Rusya Devlet Başkanı ile Moskova’da bir araya geldi.

Kremlin Sarayı’nda gerçekleşen görüşmede Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak ve Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuriy Uşakov yer alırken; Suriye heyetinde Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani, Savunma Bakanı Murhef Ebu Kasra ve Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Mahir Şara bulundu.

Esad rejiminin sona ermesinin ardından gerçekleştirilen bu temas, Rusya ile Suriye arasındaki ittifakın yeniden şekillendirileceği bir sürecin habercisi olarak görülüyor. Ziyaretin ana hedefi, Rusya’nın Suriye üzerindeki etkisini sürdürürken, Şam yönetiminin yeniden yapılanma, egemenlik ve uluslararası meşruiyet arayışını güçlendirmek olarak öne çıkıyor.

Görüşmelerde iki ülke arasında karşılıklı çıkar alanları açıkça tanımlandı. Suriye tarafı; enerji, maden, liman ve altyapı alanlarında geniş ölçekli ekonomik işbirliği ve yeniden yapılanma desteği sağlamayı, askeri ilişkileri canlandırmayı ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde diplomatik destek elde etmeyi hedefliyor. Ayrıca, Rusya ile üs anlaşmalarını yeniden düzenleyerek, Doğu-Batı arasında dengeli bir dış politika yürütme niyetini ortaya koyuyor.

Rusya açısından ise öncelik, Akdeniz’e açılan kapı niteliğindeki Tartus ve Hmeymim üslerine uzun vadeli erişimi korumak. Moskova yönetimi, Suriye’nin siyasi geçiş sürecinde etkisini sürdürmeyi, yaklaşık 1 milyar dolar değerinde enerji, ticaret ve altyapı projelerini yeniden etkinleştirmeyi amaçlıyor. Rusya, Suriye’nin istikrarlı ve Rus çıkarlarıyla uyumlu kalmasını sağlarken, Batı ve NATO baskısına karşı Levant bölgesinde stratejik bir dayanak noktası oluşturmayı hedefliyor.

Taraflar arasında bazı anlaşmazlık noktaları da dikkat çekiyor. Batı’nın olası yaptırımları, Esad dönemine ilişkin hukuki süreçler ve savunma anlaşmalarındaki farklı görüşler, işbirliğinin seyrini etkileyebilecek başlıca faktörler olarak değerlendiriliyor.

Stratejik açıdan bakıldığında Moskova ziyareti, savaş dönemi bağımlılığından çıkarak daha dengeli, çıkar temelli bir ortaklığa geçişin sembolü niteliğinde. Rusya, bölgedeki stratejik varlığını koruma çabası içindeyken; Şam yönetimi, uluslararası arenada daha bağımsız bir konum elde etme arayışında. Her iki taraf da, eski bağımlılıklara geri dönmeden kalıcı bir denge kurmayı amaçlıyor.